Getal & Ruimte (12e editie) - havo wiskunde B
'Toepassingen van de afgeleide functie'.
| havo wiskunde B | 6.1 Raaklijnen en toppen |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)=4x^3+x^2-4x-6\text{.}\) Op de grafiek van \(f\) ligt het punt \(A\) met \(x_A=-1\text{.}\) 4p Stel algebraïsch de formule op van de raaklijn \(l\) in \(A\text{.}\) OpstellenFormuleRaaklijn 00a3 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ \(f(-1)=-5\text{,}\) dus \(A(-1, -5)\text{.}\) 1p ○ \(f(x)=4x^3+x^2-4x-6\) geeft \(f'(x)=12x^2+2x-4\text{.}\) 1p ○ Stel \(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=f'(-1)=6\text{.}\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=6x+b \\ \text{door }A(-1, -5)\end{rcases}\begin{matrix}6⋅-1+b=-5 \\ -6+b=-5 \\ b=1\end{matrix}\) 1p opgave 2Gegeven is de functie \(f(x)=\frac{1}{3}x^3-\frac{1}{2}x^2-x+3\frac{5}{6}\text{.}\) In de punten \(A\) en \(B\) van de grafiek van \(f\) is de richtingscoëfficiënt van de raaklijn gelijk aan \(5\text{.}\) 4p Bereken algebraïsch de coördinaten van \(A\) en \(B\text{.}\) RaaklijnMetGegevenRichtingscoefficient 00a4 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ \(f(x)=\frac{1}{3}x^3-\frac{1}{2}x^2-x+3\frac{5}{6}\) geeft \(f'(x)=x^2-x-1\text{.}\) 1p ○ \(f'(x)=5\) geeft 1p ○ \(f(-2)=1\frac{1}{6}\text{,}\) dus \(A(-2, 1\frac{1}{6})\text{.}\) 1p ○ \(f(3)=5\frac{1}{3}\text{,}\) dus \(B(3, 5\frac{1}{3})\text{.}\) 1p opgave 3Gegeven is de functie \(f(x)=2x^3-15x^2+24x+32\text{.}\) 4p Bereken exact de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (1) 00j1 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ \(f'(x)=6x^2-30x+24\) 1p ○ \(f'(x)=0\) geeft 1p ○ Schets: 1p ○ max. is \(f(1)=43\) en min. is \(f(4)=16\text{.}\) 1p opgave 4Gegeven is de functie \(f(x)=3x^4+24x^3+30x^2-49\text{.}\) 4p Bereken exact de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (2) 00j2 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ \(f'(x)=12x^3+72x^2+60x\) 1p ○ \(f'(x)=0\) geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(-5)=-424\text{,}\) max. is \(f(-1)=-40\) en min. is \(f(0)=-49\text{.}\) 1p opgave 5Gegeven is de functie \(f(x)=x^5-6x^3+9x\text{.}\) 4p Toon aan dat \(f\) een extreme waarde heeft voor \(x=\sqrt{3}\text{.}\) ExtremeWaardenAantonen 00j3 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ \(f'(x)=5x^4-18x^2+9\) 1p ○ \(f'(\sqrt{3})=5(\sqrt{3})^4-18(\sqrt{3})^2+9=0\) 1p ○ Schets: 1p ○ \(f'(\sqrt{3})=0\) en in de schets is te zien dat de grafiek van \(f\) een top heeft voor \(x=\sqrt{3}\text{,}\) dus \(f\) heeft een extreme waarde voor \(x=\sqrt{3}\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.2 De afgeleide van machtsfuncties |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)={4x^2+9x+81 \over 6x}\text{.}\) 5p Bereken de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (4) 00j5 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis ○ Uitdelen geeft De afgeleide is dan 2p ○ \(f'(x)=0\) geeft Kruislings vermenigvuldigen geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(-4\frac{1}{2})=-4\frac{1}{2}\) en max. is \(f(4\frac{1}{2})=7\frac{1}{2}\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.3 De kettingregel |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)=\frac{1}{2}x-\sqrt{4x-2}\text{.}\) 6p a Bereken exact de top van \(f\text{.}\) 2p b Bepaal exact het bereik en het domein van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (3) 00j4 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - data pool: #142 (3ms) a \(f(x)=\frac{1}{2}x-\sqrt{4x-2}=\frac{1}{2}x-(4x-2)^{\frac{1}{2}}\) geeft 2p ○ \(f'(x)=0\) geeft Kruislings vermenigvuldigen geeft 1p ○ Kwadrateren geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(4\frac{1}{2})=-1\frac{3}{4}\text{.}\) 1p b \(4x-2≥0\) geeft \(x≥\frac{1}{2}\text{,}\) dus \(D_f=[\frac{1}{2}, \rightarrow ⟩\text{.}\) 1p ○ min. is \(f(4\frac{1}{2})=-1\frac{3}{4}\text{,}\) dus \(B_f=[-1\frac{3}{4}, \rightarrow ⟩\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.4 Toepassingen van de afgeleide |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)={-1 \over 2x+5}\) en het punt \(A\) met \(x_A=-2\text{.}\) De lijn \(k\) raakt de grafiek van \(f\) in het punt \(A\text{.}\) De lijn \(l\) staat loodrecht op \(k\) en snijdt de \(y\text{-}\)as in het punt \(B\text{.}\) 7p Bereken exact de coördinaten van \(B\text{.}\) LoodrechteLijnOpstellen 00jh - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - data pool: #536 (29ms) ○ \(f(-2)=-1\text{,}\) dus \(A(-2, -1)\) 1p ○ \(f(x)={-1 \over 2x+5}=-1(2x+5)^{-1}\) geeft 2p ○ \(\text{rc}_k=f'(-2)=2\) 1p ○ \(\text{rc}_k⋅\text{rc}_l=-1\) geeft \(\text{rc}_l=-\frac{1}{2}\text{,}\) dus \(y=-\frac{1}{2}x+b\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=-\frac{1}{2}x+b \\ \text{door }A(-2, -1)\end{rcases}\begin{matrix}-\frac{1}{2}⋅-2+b=-1 \\ 1+b=-1 \\ b=-2\end{matrix}\) 1p ○ \(B(0, -2)\) 1p opgave 2Gegeven zijn de functies \(f(x)=x^2+3x-3\) en \(g(x)=-x^2+2x+3\text{.}\) De grafieken van \(f\) en \(g\) snijden elkaar in de punten \(A\) en \(B\text{,}\) met \(x_A<x_B\text{.}\) 7p Bereken exact de coördinaten van het punt \(C\text{.}\) RaaklijnAanSnijdendeParabolen 00jq - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - data pool: #503 (18ms) ○ De snijpunten \(A\) en \(B\) volgen uit 1p ○ \(x_A=-2\text{,}\) dus \(y_A=g(-2)=-5\) 1p ○ \(g'(x)=-2x+2\) 1p ○ \(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=g'(-2)=6\text{.}\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=6x+b \\ \text{door }A(-2, -5)\end{rcases}\begin{matrix}6⋅-2+b=-5 \\ -12+b=-5 \\ b=7\end{matrix}\) 1p ○ Snijpunt \(C\) volgt uit 1p ○ \(x_C=5\text{,}\) dus \(y_C=f(5)=37\) en 1p |