Getal & Ruimte (12e editie) - havo wiskunde B
'Toepassingen van de afgeleide functie'.
| havo wiskunde B | 6.1 Raaklijnen en toppen |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)=3x^3-x^2-4x-6\text{.}\) Op de grafiek van \(f\) ligt het punt \(A\) met \(x_A=-1\text{.}\) 4p Stel algebraïsch de formule op van de raaklijn \(l\) in \(A\text{.}\) OpstellenFormuleRaaklijn 00a3 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 132ms ○ \(f(-1)=-6\text{,}\) dus \(A(-1, -6)\text{.}\) 1p ○ \(f(x)=3x^3-x^2-4x-6\) geeft \(f'(x)=9x^2-2x-4\text{.}\) 1p ○ Stel \(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=f'(-1)=7\text{.}\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=7x+b \\ \text{door }A(-1, -6)\end{rcases}\begin{matrix}7⋅-1+b=-6 \\ -7+b=-6 \\ b=1\end{matrix}\) 1p opgave 2Gegeven is de functie \(f(x)=\frac{1}{3}x^3+3\frac{1}{2}x^2+10x+1\frac{1}{3}\text{.}\) In de punten \(A\) en \(B\) van de grafiek van \(f\) is de richtingscoëfficiënt van de raaklijn gelijk aan \(-2\text{.}\) 4p Bereken algebraïsch de coördinaten van \(A\) en \(B\text{.}\) RaaklijnMetGegevenRichtingscoefficient 00a4 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 1ms ○ \(f(x)=\frac{1}{3}x^3+3\frac{1}{2}x^2+10x+1\frac{1}{3}\) geeft \(f'(x)=x^2+7x+10\text{.}\) 1p ○ \(f'(x)=-2\) geeft 1p ○ \(f(-4)=-4\text{,}\) dus \(A(-4, -4)\text{.}\) 1p ○ \(f(-3)=-6\frac{1}{6}\text{,}\) dus \(B(-3, -6\frac{1}{6})\text{.}\) 1p opgave 3Gegeven is de functie \(f(x)=-x^3+9x^2-15x-43\text{.}\) 4p Bereken exact de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (1) 00j1 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 1ms ○ \(f'(x)=-3x^2+18x-15\) 1p ○ \(f'(x)=0\) geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(1)=-50\) en max. is \(f(5)=-18\text{.}\) 1p opgave 4Gegeven is de functie \(f(x)=3x^4+12x^3-60x^2+37\text{.}\) 4p Bereken exact de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (2) 00j2 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 1ms ○ \(f'(x)=12x^3+36x^2-120x\) 1p ○ \(f'(x)=0\) geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(-5)=-1\,088\text{,}\) max. is \(f(0)=37\) en min. is \(f(2)=-59\text{.}\) 1p opgave 5Gegeven is de functie \(f(x)=x^5-4x^3-9x\text{.}\) 4p Toon aan dat \(f\) een extreme waarde heeft voor \(x=\sqrt{3}\text{.}\) ExtremeWaardenAantonen 00j3 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 3ms ○ \(f'(x)=5x^4-12x^2-9\) 1p ○ \(f'(\sqrt{3})=5(\sqrt{3})^4-12(\sqrt{3})^2-9=0\) 1p ○ Schets: 1p ○ \(f'(\sqrt{3})=0\) en in de schets is te zien dat de grafiek van \(f\) een top heeft voor \(x=\sqrt{3}\text{,}\) dus \(f\) heeft een extreme waarde voor \(x=\sqrt{3}\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.2 De afgeleide van machtsfuncties |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)={5x^2+45 \over 4x}\text{.}\) 5p Bereken de extreme waarden van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (4) 00j5 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 2ms ○ Uitdelen geeft De afgeleide is dan 2p ○ \(f'(x)=0\) geeft Kruislings vermenigvuldigen geeft 1p ○ Schets: 1p ○ min. is \(f(-3)=-7\frac{1}{2}\) en max. is \(f(3)=7\frac{1}{2}\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.3 De kettingregel |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)=\sqrt{5x}-\frac{1}{5}x\text{.}\) 6p a Bereken exact de top van \(f\text{.}\) 2p b Bepaal exact het bereik en het domein van \(f\text{.}\) ExtremeWaardenBepalen (3) 00j4 - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 4ms - data pool: #142 (4ms) a \(f(x)=\sqrt{5x}-\frac{1}{5}x=(5x)^{\frac{1}{2}}-\frac{1}{5}x\) geeft 2p ○ \(f'(x)=0\) geeft Kruislings vermenigvuldigen geeft 1p ○ Kwadrateren geeft 1p ○ Schets: 1p ○ max. is \(f(31\frac{1}{4})=6\frac{1}{4}\text{.}\) 1p b \(5x≥0\) geeft \(x≥0\text{,}\) dus \(D_f=[0, \rightarrow ⟩\text{.}\) 1p ○ max. is \(f(31\frac{1}{4})=6\frac{1}{4}\text{,}\) dus \(B_f=⟨\leftarrow , 6\frac{1}{4}]\text{.}\) 1p |
|
| havo wiskunde B | 6.4 Toepassingen van de afgeleide |
opgave 1Gegeven is de functie \(f(x)={-10 \over 2x+5}\) en het punt \(A\) met \(x_A=-5\text{.}\) De lijn \(k\) raakt de grafiek van \(f\) in het punt \(A\text{.}\) De lijn \(l\) staat loodrecht op \(k\) en snijdt de \(y\text{-}\)as in het punt \(B\text{.}\) 7p Bereken exact de coördinaten van \(B\text{.}\) LoodrechteLijnOpstellen 00jh - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 33ms - data pool: #536 (33ms) ○ \(f(-5)=2\text{,}\) dus \(A(-5, 2)\) 1p ○ \(f(x)={-10 \over 2x+5}=-10(2x+5)^{-1}\) geeft 2p ○ \(\text{rc}_k=f'(-5)=\frac{4}{5}\) 1p ○ \(\text{rc}_k⋅\text{rc}_l=-1\) geeft \(\text{rc}_l=-\frac{5}{4}\text{,}\) dus \(y=-1\frac{1}{4}x+b\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=-1\frac{1}{4}x+b \\ \text{door }A(-5, 2)\end{rcases}\begin{matrix}-1\frac{1}{4}⋅-5+b=2 \\ 6\frac{1}{4}+b=2 \\ b=-4\frac{1}{4}\end{matrix}\) 1p ○ \(B(0, -4\frac{1}{4})\) 1p opgave 2Gegeven zijn de functies \(f(x)=x^2+2x-1\) en \(g(x)=-x^2-3x+2\text{.}\) De grafieken van \(f\) en \(g\) snijden elkaar in de punten \(A\) en \(B\text{,}\) met \(x_A<x_B\text{.}\) 7p Bereken exact de coördinaten van het punt \(C\text{.}\) RaaklijnAanSnijdendeParabolen 00jq - Toepassingen van de afgeleide functie - basis - 61ms - data pool: #503 (61ms) ○ De snijpunten \(A\) en \(B\) volgen uit 1p ○ \(x_A=-3\text{,}\) dus \(y_A=g(-3)=2\) 1p ○ \(g'(x)=-2x-3\) 1p ○ \(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=g'(-3)=3\text{.}\) 1p ○ \(\begin{rcases}y=3x+b \\ \text{door }A(-3, 2)\end{rcases}\begin{matrix}3⋅-3+b=2 \\ -9+b=2 \\ b=11\end{matrix}\) 1p ○ Snijpunt \(C\) volgt uit 1p ○ \(x_C=4\text{,}\) dus \(y_C=f(4)=23\) en 1p |