Getal & Ruimte (13e editie) - havo wiskunde B

'Formule van een lijn opstellen'.

2 havo/vwo 3.2 De formule van een lijn opstellen

Formule van een lijn opstellen (3)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(0, 8)\) en heeft \(\text{rc}_l=-4\text{.}\)

2p

Stel de formule van \(l\) op.

GegevenRcMetBeginpunt
000y - Formule van een lijn opstellen - basis

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=-4\)

1p

Door \((0, 8)\) dus \(b=8\text{,}\) en dus \(l{:}\,y=-4x+8\)

1p

opgave 2

050100150200250300-250-200-150-100-50050tA

4p

Stel de formule op van de lijn.

Grafiek (1)
00my - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - data pool: #120 (2ms) - dynamic variables

\(A=at+b\text{.}\)

1p

Door \((0, -50)\text{,}\) dus \(b=-50\text{.}\)

1p

\(a={\text{verticaal} \over \text{horizontaal}}={-200 \over 300}=-\frac{2}{3}\text{.}\)

1p

\(A=-\frac{2}{3}t-50\text{.}\)

1p

opgave 3

Sophie gaat naar de kapper. Knippen kost €15, extra behandelingen zoals wassen en stylen kosten €3 per stuk.

3p

Stel de formule op van de totale prijs \(K\) in euro als functie van het aantal extra behandelingen \(b\text{.}\)

Contextueel
00n9 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd

De beginwaarde is \(b=15\text{.}\)

1p

De verandering is \(a=3\text{.}\)

1p

De gevraagde formule is dus \(K=3b+15\text{.}\)

1p

3 havo 1.1 De formule y=ax+b

Formule van een lijn opstellen (3)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(0, 6)\) en is evenwijdig met de lijn \(m{:}\,y=4x+8\text{.}\)

2p

Stel de formule van \(l\) op.

EvenwijdigMetBeginpunt
000z - Formule van een lijn opstellen - basis

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=\text{rc}_m=4\)

1p

Door \((0, 6)\) dus \(b=6\text{,}\) en dus \(l{:}\,y=4x+6\)

1p

opgave 2

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(6, 2)\) en is evenwijdig met de lijn \(m{:}\,y=9-7x\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

EvenwijdigMetPunt
0010 - Formule van een lijn opstellen - basis

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=\text{rc}_m=-7\)

1p

\(\begin{rcases}y=-7x+b \\ \text{door }A(6, 2)\end{rcases}\begin{matrix}-7⋅6+b=2 \\ -42+b=2 \\ b=44\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=-7x+44\)

1p

opgave 3

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(9, 2)\) en heeft \(\text{rc}_l=7\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

GegevenRcMetPunt
0011 - Formule van een lijn opstellen - basis

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a=\text{rc}_l=7\)

1p

\(\begin{rcases}y=7x+b \\ \text{door }A(9, 2)\end{rcases}\begin{matrix}7⋅9+b=2 \\ 63+b=2 \\ b=-61\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=7x-61\)

1p

havo wiskunde B 1.2 Een lijn door twee gegeven punten

Formule van een lijn opstellen (6)

opgave 1

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(-6, 23)\) en \(B(2, -1)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePunten (1)
0012 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={-1-23 \over 2--6}=-3\)

1p

\(\begin{rcases}y=-3x+b \\ \text{door }A(-6, 23)\end{rcases}\begin{matrix}-3⋅-6+b=23 \\ 18+b=23 \\ b=5\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=-3x+5\)

1p

opgave 2

\(y\) is een lineaire functie van \(x\text{.}\)
Voor \(x=-5\) is \(y=-27\) en voor \(x=6\) is \(y=17\text{.}\)

3p

Druk \(y\) uit in \(x\text{.}\)

TweePunten (2)
0013 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - dynamic variables

\(y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={17--27 \over 6--5}=4\)

1p

\(\begin{rcases}y=4x+b \\ \text{door }A(-5, -27)\end{rcases}\begin{matrix}4⋅-5+b=-27 \\ -20+b=-27 \\ b=-7\end{matrix}\)

1p

Dus \(y=4x-7\)

1p

opgave 3

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(2, 8)\) en \(B(3, 8)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePuntenHorizontaal
0014 - Formule van een lijn opstellen - pro

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={8-8 \over 3-2}={0 \over 1}=0\)

1p

\(\begin{rcases}y=b \\ \text{door }A(2, 8)\end{rcases}\begin{matrix}b=8\end{matrix}\)

1p

Dus \(l{:}\,y=8\)

1p

opgave 4

De lijn \(l\) gaat door de punten \(A(6, 5)\) en \(B(6, 6)\text{.}\)

3p

Stel de formule van \(l\) op.

TweePuntenVerticaal
0015 - Formule van een lijn opstellen - pro

\(l{:}\,y=ax+b\) met \(a={\Delta y \over \Delta x}={5-6 \over 6-6}={-1 \over 0}\)

1p

Delen door 0 is niet gedefinieerd, het is dus een verticale lijn.

1p

Dus een verticale lijn met vergelijking \(l{:}\,x=6\)

1p

opgave 5

De lijn \(l\) gaat door het punt \(A(5, 30)\) en door de oorsprong.

2p

Stel de formule van \(l\) op.

Evenredig (1)
0017 - Formule van een lijn opstellen - gevorderd

Door de oorsprong betekent dat \(b=0\text{,}\) dus \(l{:}\,y=ax\)

1p

\(\begin{rcases}y=ax \\ \text{door }A(5, 30)\end{rcases}\begin{matrix}a⋅5=30 \\ a=6\end{matrix}\)
Dus \(y=6x\text{.}\)

1p

opgave 6

510152025301234567OtN

4p

Stel bij de grafiek de formule op in de vorm \(N=at+b\text{.}\)

Grafiek (2)
008t - Formule van een lijn opstellen - gevorderd - dynamic variables

Rasterpunten \((5, 6)\) en \((25, 3)\) aflezen.

1p

\(N=at+b\) met \(a={\Delta N \over \Delta t}={3-6 \over 25-5}=-0{,}15\)

1p

\(\begin{rcases}N=-0{,}15t+b \\ \text{door }A(5, 6)\end{rcases}\begin{matrix}-0{,}15⋅5+b=6 \\ -0{,}75+b=6 \\ b=6{,}75\end{matrix}\)

1p

Dus \(N=-0{,}15t+6{,}75\)

1p

"