Getal & Ruimte (13e editie) - havo wiskunde B

'Gebroken vergelijkingen'.

havo wiskunde B 5.1 Gebroken functies

Gebroken vergelijkingen (9)

opgave 1

Los exact op.

4p

a

\(\frac{q-4}{q+6}=\frac{3}{q}\)

LineairIsLineair (1)
005y - Gebroken vergelijkingen - basis - 6ms - dynamic variables

a

Kruislings vermenigvuldigen geeft \(q(q-4)=3(q+6)\text{.}\)

1p

Haakjes uitwerken geeft \(q^2-7q-18=0\text{.}\)

1p

Som-productmethode geeft \((q-9)(q+2)=0\)
dus \(q=9∨q=-2\text{.}\)

1p

Beide oplossingen voldoen.

1p

3p

b

\(\frac{t+7}{t-6}=5\frac{1}{3}\)

LineairIsBreuk (2)
0065 - Gebroken vergelijkingen - basis - 2ms - dynamic variables

b

Kruislings vermenigvuldigen (met \(5\frac{1}{3}=\frac{16}{3}\text{)}\) geeft \(3(t+7)=16(t-6)\text{.}\)

1p

\(3t+21=16t-96\) geeft \(t=9\text{.}\)

1p

De oplossing voldoet.

1p

3p

c

\(\frac{q}{q-8}=\frac{3}{7}\)

LineairIsBreuk (1)
0066 - Gebroken vergelijkingen - basis - 8ms - dynamic variables

c

Kruislings vermenigvuldigen geeft \(7q=3(q-8)\text{.}\)

1p

\(7q=3q-24\) geeft \(q=-6\text{.}\)

1p

De oplossing voldoet.

1p

4p

d

\(\frac{q-6}{q+2}+3=12\)

LineairIsGeheelNaOptellen
0067 - Gebroken vergelijkingen - basis - 2ms - dynamic variables

d

Aan beide kanten \(3\) aftrekken geeft \(\frac{q-6}{q+2}=9=\frac{9}{1}\text{.}\)

1p

Kruislings vermenigvuldigen geeft \(q-6=9(q+2)\text{.}\)

1p

\(q-6=9q+18\) geeft \(q=-3\text{.}\)

1p

De oplossing voldoet.

1p

opgave 2

Los exact op.

3p

a

\(\frac{t^2+4t-21}{t^2-49}=0\)

KwadratischIsNul
0068 - Gebroken vergelijkingen - basis - 0ms - dynamic variables

a

\({A \over B}=0\) geeft \(A=0\) dus \(t^2+4t-21=0\text{.}\)

1p

Som-productmethode geeft \((t+7)(t-3)=0\) dus \(t=-7∨t=3\text{.}\)

1p

\(t=3\) voldoet, \(t=-7\) voldoet niet.

1p

3p

b

\(\frac{x^2+14x+48}{x+6}=7\)

KwadratischIsGeheel
0069 - Gebroken vergelijkingen - basis - 1ms - dynamic variables

b

Kruislings vermenigvuldigen geeft \(x^2+14x+48=7(x+6)\) ofwel \(x^2+7x+6=0\text{.}\)

1p

Som-productmethode geeft \((x+6)(x+1)=0\) dus \(x=-6∨x=-1\text{.}\)

1p

\(x=-1\) voldoet, \(x=-6\) voldoet niet.

1p

4p

c

\(\frac{t-5}{t+1}=\frac{t+3}{t+4}\)

LineairIsLineair (2)
006b - Gebroken vergelijkingen - basis - 461ms - dynamic variables

c

Kruislings vermenigvuldigen geeft \((t-5)(t+4)=(t+1)(t+3)\text{.}\)

1p

Haakjes uitwerken geeft \(t^2-t-20=t^2+4t+3\) en dus \(-5t-23=0\text{.}\)

1p

Balansmethode geeft \(t=-4\frac{3}{5}\text{.}\)

1p

De oplossing voldoet.

1p

4p

d

\(\frac{5x-5}{x+3}=\frac{x-1}{2x-3}\)

LineairIsLineair (3)
006c - Gebroken vergelijkingen - basis - 0ms - dynamic variables

d

Kruislings vermenigvuldigen geeft \((5x-5)(2x-3)=(x+3)(x-1)\text{.}\)

1p

Haakjes uitwerken geeft \(10x^2-25x+15=x^2+2x-3\) en dus \(9x^2-27x+18=0\text{.}\)

1p

Som-productmethode geeft \((x-1)(x-2)=0\)
dus \(x=1∨x=2\text{.}\)

1p

Beide oplossingen voldoen.

1p

opgave 3

Los exact op.

4p

\(\frac{2x-2}{x-3}=\frac{x-1}{3x+4}\)

LineairIsLineair (4)
006d - Gebroken vergelijkingen - basis - 385ms - dynamic variables

Kruislings vermenigvuldigen geeft \((2x-2)(3x+4)=(x-3)(x-1)\text{.}\)

1p

Haakjes uitwerken geeft \(6x^2+2x-8=x^2-4x+3\) en dus \(5x^2+6x-11=0\text{.}\)

1p

De discriminant is \(D=6^2-4⋅5⋅-11=256\text{,}\) dus de \(a\kern{-.8pt}b\kern{-.8pt}c\text{-}\)formule geeft \(x=-2\frac{1}{5}∨x=1\text{.}\)

1p

Beide oplossingen voldoen.

1p

"